Het belangrijkste instrument dat je hebt om de veiligheid van een kind langdurig en betekenisvol te verbeteren is de samenwerkingsrelatie met de ouders en het kind. Zonder deze samenwerkingsrelatie zullen ouders geen openheid geven en is de kans groot dat er geen daadwerkelijke verbetering van de veiligheid van het kind optreedt.
Basis voor de samenwerkingsrelatie
De basis voor deze samenwerkingsrelatie wordt vanaf het allereerste contact gelegd wanneer jij je betrouwbaar opstelt, transparant werkt en het gezin op de hoogte houdt van vervolg stappen.
Het is belangrijk om alle informatie open op tafel te leggen en geen informatie achter te houden. Ook al zijn het onderbuikgevoelens of vage geruchten ouders hebben er recht op om te weten welke informatie je hebt. Zo kun je sneller to-the-point komen en hoef je nergens om heen te draaien en ouders begrijpen beter waarom je bepaalde vragen stelt.
Je zult gedurende het gehele proces alert moeten zijn op het verstevigen van de samenwerkingsrelatie. Hoe steviger deze wordt hoe makkelijker het wordt voor ouders om zich kwetsbaar op te stellen en te bespreken wat hen bezighoudt.
De uitgangspunten voor het opbouwen van een samenwerkingsrelatie die binnen Signs of Safety gehanteerd worden zijn:
- Respecteer de cliënt als iemand die het waard is om mee samen te werken. Waardeer de persoon om zijn eigen inbreng en kennis.
- Werk samen met de persoon, niet met de mishandeling. Durf verder te kijken dan het zorgelijke gedrag. Hoe gaat het echt met deze ouder?
- Besef dat samenwerking ook mogelijk is wanneer er dwang is vereist. Het betekent dat we op zoek moeten gaan naar de motivatie om met ons in gesprek te gaan. Welke veranderwens heeft de ander zelf?
- Erken dat in elk gezin signalen van veiligheid aanwezig zijn. Deze signalen van veiligheid moeten we eerst verhelderen, zonder deze kennis wordt het heel erg lastig om een veiligheidsplan te maken.
- Blijf veiligheid centraal stellen. Laat je niet verleiden om te veel te focussen op allerlei ad-hoc vragen en problemen. En zoek de oplossing niet in het inzetten van nieuwe hulpverleningsvormen. Zorg ervoor dat eerst de veiligheid hersteld is.
- Ga na wat de cliënt zelf wil. Door te focussen op de toekomst en te praten over de veranderwens ontstaat motivatie bij de clië Het gaat om de toekomst zoals de cliënt die zelf voor ogen heeft en ook over de manier waarop de cliënt dit zelf wil bereiken.
- Zoek altijd naar de details. Een veiligheidsplan wordt opgebouwd uit gedetailleerde informatie zodat iedereen precies weet wat er bedoeld wordt. Zowel de zorgen als de krachten worden tot in detail besproken. Pas als je precies weet hoe je in het verleden gezorgd hebt voor veiligheid kun je dit in de toekomst ook weer toepassen.
- Concentreer je op het tot stand brengen van kleine veranderingen. Kleine, haalbare stappen motiveren om aan de slag te gaan. Door de veranderingen uit te vergroten zorg je voor succeservaringen.
- Verwar de details van de zaak niet met oordelen. Anderen zullen de details wellicht anders interpreteren, stel daarom je oordeel uit.
- Bied keuzemogelijkheden. Hiermee activeer je de ander en voorkom je onnodige dwang.
- Behandel het gesprek als een platform voor verandering. Middels het gesprek draag je bij aan kleine gedragsveranderingen. Dit doe je onder andere door nieuwsgierig te blijven en door te blijven vragen.
Tijdens de trainingen zijn we altijd erg benieuwd hoe de deelnemers investeren in een samenwerkingsrelatie.
Ook van jou horen we graag je succeservaringen!
Geschreven door Margreet Timmer
