Traumasensitief werken en aandacht voor de groepsdynamiek 5 redenen waarom afscheid nemen essentieel is
Een goede sfeer bepaalt hoe veilig kinderen zich voelen in de klas. Het is de basis waar kinderen tot rust kunnen komen en zich gezien voelen. Veiligheid en voorspelbaarheid dragen bij aan het vinden van veerkracht bij kinderen, zodat ze zich kunnen onderdompelen in het dagelijkse schoolleven.
In de laatste fase van het jaar kan de spanning weer oplopen, met name voor de vakantie en het nieuwe schooljaar. Vragen rijzen over wat er gaat gebeuren en of men wel afscheid wil nemen van de veiligheid van de huidige klas. Het vertrouwen in de nieuwe leerkracht uitspreken en ruimte geven aan rouw zijn belangrijke aspecten. Deze laatste weken, vaak aangeduid als ‘De Bronzen Weken’, vormen een cruciale periode voor het afscheid nemen in de klas en kunnen soms een uitdaging zijn.
Afscheid nemen
Afscheid nemen is een essentieel onderdeel van het proces van verandering en groei. Het niet erkennen en verwerken van afscheid kan leiden tot het vasthouden aan het verleden en het niet volledig kunnen omarmen van nieuwe ervaringen en uitdagingen. In school zijn we ons vaak niet bewust van het belang van afscheid nemen, of het nu het einde van een project, een leerdoel of het schooljaar betreft.
Groepsdynamica fasen
Forming, Norming, Storming, Performing, en tot slot Adjourning (afscheid nemen) zijn de fasen van groepsdynamica. De laatste maand van het schooljaar staat in het teken van afsluiting en afscheid nemen. Wanneer de groepsvorming soepel is verlopen voor de leerlingen, kan het uit elkaar gaan moeilijk zijn. Een uitstapje of gezamenlijk eten/picknick kan daarom een goede afsluiting zijn van het samenzijn.
Belang van groepsdynamica begrijpen
Het bewust zijn van de fasen van groepsdynamica is belangrijk voor leerkrachten om effectiever te reageren op de behoeften van de groep. Het stelt hen in staat om de groepssfeer te verbeteren, conflicten proactief aan te pakken en positieve groepsdynamiek te bevorderen.
5 redenen waarom afscheid nemen essentieel is
- Emotionele verwerking: Voor veel leerlingen kan het einde van het schooljaar een emotionele tijd zijn. Ze hebben misschien sterke vriendschappen of banden opgebouwd met klasgenoten en de leerkracht, en het afscheid kan gevoelens van verdriet, angst of onzekerheid oproepen. Door tijd te nemen voor afscheid, krijgen leerlingen de kans om deze emoties te erkennen, te uiten en te verwerken.
- Afsluiting: Afscheid nemen biedt een gevoel van afsluiting aan het einde van het schooljaar. Het stelt leerlingen in staat om terug te kijken op wat ze hebben geleerd, de groei die ze hebben doorgemaakt en de herinneringen die ze hebben gemaakt.
- Erkenning van prestaties: Afscheid nemen is ook een gelegenheid om de prestaties en inspanningen van de leerlingen gedurende het jaar te erkennen en te vieren. Dit kan hun zelfvertrouwen vergroten en hen aanmoedigen om vol vertrouwen naar het volgende schooljaar te gaan.
- Versterking van relaties: Het nemen van tijd voor afscheid kan leiden tot waardevolle herinneringen en een gevoel van verbondenheid dat ook in de toekomst blijft bestaan.
- Voorbereiding op verandering: Afscheid nemen helpt leerlingen zich voor te bereiden op verandering, zoals het overgaan naar een nieuwe klas of schooljaar. Het geeft hen de kans om te reflecteren op wat voorbij is en zich open te stellen voor nieuwe ervaringen en uitdagingen die komen gaan.
Kortom, tijd nemen voor afscheid in de klas is essentieel voor het welzijn van leerling en leerkracht. Het biedt een gevoel van afsluiting, erkenning en versterkt relaties, terwijl het ook helpt bij de voorbereiding op toekomstige veranderingen.
Deze blog met 5 redenen waarom afscheid nemen essentieel is werd geschreven door André Bolks, leerkracht en trainer bij Het LOCK voor Traumasensitief onderwijs
André heeft ook een e-book geschreven over de ‘Bronzen Weken’ met werkvormen die je direct kunt gebruiken in de klas. Je kunt het hier downloaden. 5 redenen waarom afscheid nemen essentieel is